Dowiedz się jak wykorzystanie modelów osobowości może zwiększyć efektywność pracy w Twojej organizacji.

Model osobowości Hartmana

Zrozumienie, że każdy członek zespołu może mieć inną osobowość może pozytywnie wpłynąć na efektywność całego zespołu i usprawnić komunikację pomiędzy jego członkami. Coraz więcej organizacji jest tego świadomych, dlatego zainteresowanie szkoleniami z zakresu kompetencji miękkich stale rośnie. Popularne stają się również badania w obszarze osobowości członków zespołu. Dzięki takim badaniom firmy są w stanie lepiej ocenić potencjalnych kandydatów na poszczególne stanowiska czy role w zespole.

Do tego typu badań wykorzystywane są różne modele. W tym artykule omówimy model osobowości Hartmana. To cenne narzędzie, które pomaga zidentyfikować i zrozumieć unikalne cechy osobowości, style komunikacji, źródła satysfakcji i preferowane metody pracy pracowników.

3 wymiary osobowości – temperament, styl komunikacji i cechy charakteru

Temperament

Wymiar ten odgrywa kluczową rolę w zrozumieniu różnic indywidualnych reakcji na różnego typu bodźce zewnętrzne. Temperament odnosi się do naturalnych tendencji i preferencji danej osoby w zakresie podejmowanych aktywności i awersji do ryzyka. Definiuje się cztery główne typy temperamentu: czerwony, żółty, zielony i niebieski. Każdy z nich ma charakterystyczne cechy i zachowania w kontekście pracy.

Czerwony jest zaradny, energiczny i mocno skoncentrowany na wyznaczonych celach. Taki temperament nie ma problemów z podejmowaniem decyzji i jest skłonny do ryzyka. Te cechy są szczególnie doceniane w sytuacjach wymagających natychmiastowych reakcji i nieszablonowych rozwiązań. Czerwoni są również dominujący, nie lubią sprzeciwu oraz mają skłonności do manipulowania innymi pracownikami. Często przejmują kontrole nad zespołem, narzucając jego członkom kierunek działań zmierzający do osiągnięcia określonego celu. W organizacjach zwykle czerwoni zajmują stanowiska przywódcze i są postrzegani jako osoby przedsiębiorcze.

Żółty jest otwarty, towarzyski i entuzjastyczny. Osoby o żółtym temperamencie są komunikatywne, szybko nawiązują relacje z innymi ludźmi, lubią pracować w grupach i chętnie dzielą się swoimi pomysłami. Są też bardzo kreatywne i lubią innowacyjne rozwiązania. Żółci charakteryzują się również empatią – chętnie pomagają i starają się zrozumieć potrzeby innych. W środowisku zawodowym osoby o żółtym temperamencie często pracują w działach związanych z nowymi projektami, wdrożeniami, innowacjami i marketingiem. Identyfikowane żółte temperamenty powinny móc w pracy rozwijać swoją kreatywność i wprowadzać swoje nieszablonowane pomysły w życie.

Zieloni są zwykle opanowani i rozważni. Często analizują sytuacje oraz z dużą rozwagą podejmują decyzje. Postrzegani są jako obserwatorzy. Ich rozwinięte zdolności analityczne sprawiają, że zieloni świetnie odnajdują się w roli strategów, analityków i specjalistów w wąskich dziedzinach. Umiejętność logicznego myślenia i skupienia na szczegółach u zielonych może być bardzo przydatna w rozwiązywaniu złożonych problemów.

Niebiescy są dobrze zorganizowani, wspierający i skłonni do refleksji. Mają również rozwinięte umiejętności miękkie – są świetnymi słuchaczami. W pracy są postrzegani jako osoby, które podejmują przemyślane decyzje, unikają konfliktów i dążą do perfekcji. W efekcie prowadzi to często do opóźnień na skutek opieszałości w podejmowaniu decyzji. Niebieskie temperamenty dobrze odnajdują się w roli terapeutów, nauczycieli czy specjalistów odpowiadających za rozwój swoich pracowników.

Temperamenty wg. Hartmana

Styl komunikacji

W tym wymiarze interpretuje się sposób, w jaki dana osoba komunikuje się z otoczeniem. W modelu Hartmana styl komunikacji podzielony jest na trzy główne typy: dynamiczny, umiarkowany i zrównoważony.

Styl dynamiczny charakteryzuje osoby ekspresywne, skłonne do podejmowania szybkich decyzji. Osoby o stylu dynamicznym są pewne siebie, aktywne i energiczne. Dobrze radzą sobie z presją czasu. Ich działania w pracy często przynoszą natychmiastowe rezultaty.

Styl umiarkowany wyróżnia osoby pragmatyczne i skłonne do kompromisów. Tacy pracownicy lubią stabilne środowiska pracy i doceniają możliwość ciągłego rozwoju. Są także świetnymi mediatorami i negocjatorami – są w stanie skutecznie rozwiązać napięcia pomiędzy pracownikami.

Styl zrównoważony jest charakterystyczny dla osób, które są rozważne i lubią analizować różne scenariusze. Takie osoby potrafią także podejmować decyzje, które uwzględniają różne punkty widzenia i długofalowe konsekwencje.

Style komunikacji wg. Hartmana

Cechy charakteru

Wymiar ten dotyczy cech charakteru każdej jednostki. W modelu osobowości Hartmana wyróżnionych zostało osiem podstawowych cech, które wpływają na zachowanie i sposób interakcji jednostki w różnych sytuacjach.

1. Egoizm – cecha ta odnosi się do skłonności kierowania swoimi działaniami i decyzjami w celu spełniania własnych potrzeb i interesów. Egoiści są skłonni podejmować decyzje, które służą im samym, nawet kosztem innych osób.
2. Niezależność – cecha ta określa poziom samodzielności. Osoby niezależne preferują prace indywidualne i nie lubią być uzależnione od innych.
3. Skłonność do zranienia – ta cecha odnosi się do skłonności do zadawania emocjonalnego bólu innym. Osoby skłonne do zranienia są bardziej krytyczne, konfliktowe i mniej empatyczne.
4. Przywiązanie – tą cechą opisujemy ludzi, którzy mają skłonność do tworzenia silnych więzi emocjonalnych. Takie osoby są również bardzo lojalne i troskliwe.
5. Kompromis – cecha ta odnosi się do osób, które są elastyczne i skłonne do podejmowania kompromisów w celu osiągnięcia wspólnego celu.
6. Emocjonalność – osoby emocjonalne są bardziej wrażliwe i mocniej wyrażają swoje uczucia.
7. Nadmierne zaniepokojenie – cecha ta opisuje osoby, które mają skłonność do zamartwiania się, nawet błahymi problemami. Takie osoby narażone są na większy stres i często miewają poczucie niepokoju.
8. Perfekcjonizm – cecha ta określa stopień dążenia do doskonałości w swoich działania. Perfekcjoniści są wymagający wobec siebie i wobec innych. Często trudno ich zadowolić.

Podsumowując, zrozumienie modelu osobowości Hartmana może pomóc w lepszym zrozumieniu osobowości pracowników oraz w dostosowywaniu komunikacji i interakcji w miejscu pracy, co w efekcie może prowadzić do bardziej efektywnej współpracy i osiągania lepszych wyników. Każdy manager kierujący swoim zespołem powinien znać tę teorię oraz umieć zastosować jej wartości w praktyce.

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat wykorzystania modeli osobowości w środowisku pracy? Weź udział w szkoleniu Zarządzanie Zespołem!