Czym jest burza mózgów?

Burza mózgów (ang. brainstorming) jest aktywizującą metodą pracy, która polega na generowaniu rozwiązań dla danych problemów w sposób spontaniczny. Jest to technika wykorzystywana w pracy grupowej, mająca na celu pobudzenie kreatywnego myślenia, ale również integrację zespołu.
Burza mózgów została opracowana w 1936 roku w Stanach Zjednoczonych przez przedsiębiorcę – Alexa Osborna. Twórca uważał, że poszukiwanie rozwiązań problemów jest dużo bardziej efektywne podczas pracy grupowej, niż podczas pracy w pojedynkę.

Zasady burzy mózgów

1. Wymyślenie jak największej liczby pomysłów. Im więcej rozwiązań  tym lepiej.
2. Brak krytyki pomysłów innych członków grupy. Nie oceniamy innych osób, ani ich pomysłów. Powstrzymujemy się od negatywnych komentarzy.
3. Wspólne doskonalenie pojawiających się rozwiązań. Jeden pomysł może być inspiracją dla kolejnych pomysłów. Burza mózgów ma być synergią dobrych pomysłów.
4. Otwartość na wszystkie pomysły. Nie odrzucamy pomysłów, których nie rozumiemy. Przyjdzie czas na ich wytłumaczenie.
5. Doceniamy dobre pomysły. Doceniając publicznie najlepsze pomysły zachęcamy innych do wyrażania swoich opinii i pobudzamy jeszcze bardziej ich kreatywność.

Jak zorganizować efektywną burzę mózgów?

Poznaj 7 kroków, dzięki którym zorganizujesz udaną burzę mózgów w swojej organizacji!

1. Powołaj zespół
Po pierwsze, należy wybrać osoby, które będą uczestniczyć w sesji generowania pomysłów. Uczestnicy powinni się różnić! Znajdź osoby, które mają inny sposób myślenia, pracują w różnych działach firmy i specjalizują się w innych obszarach. Pamiętaj, że im więcej osób będzie brało udział w burzy mózgów, tym trudniej będzie Ci moderować całym przedsięwzięciem. Optymalna ilość członków w zespole to od 5 do 10 osób.

2. Przygotuj salę
Przed planowanym rozpoczęciem burzy mózgów przygotuj salę. Należy zadbać o komfort uczestników i zapewnić każdemu wygodne miejsce do pracy. Podczas sesji burzy mózgów przydadzą się także dodatkowe akcesoria, takie jak: tablica lub flipchart i papier, pisaki, długopisy dla uczestników i karteczki post-it.

3. Wybierz moderatora, który pokieruje dyskusją
Po wybraniu zespołu, należy wybrać także moderatora. Jak wybrać odpowiednią osobę? Mamy dla Ciebie propozycję pytań, które powinieneś/powinnaś sobie zadać wybierając prowadzącego. Oto one:
– Czy wybrana osoba zna problem, który będzie analizowany w trakcie burzy mózgów?
– Czy ta osoba potrafi aktywnie słuchać i zna dynamikę zespołu?
– Czy wskazana osoba zna najważniejsze zasady burzy mózgów?
Moderator nie powinien mieć problemu z prowadzeniem dyskusji. W przypadku, gdy nie ma chętnych do rozpoczęcia rozmowy, powinien pobudzać zespół do kreatywnego myślenia, posiłkując się pytaniami pomocniczymi. Np. „Jak powinien wyglądać idealny przepływ informacji w firmie?” lub „Co zrobić, żeby nasze produkty lepiej się sprzedawały?”.

4. Wyznacz cel burzy mózgów
Dla powodzenia burzy mózgów niezwykle istotne jest odpowiednie zdefiniowanie problemu oraz celu i zrozumienie go przez cały zespół. Do określenia celu można użyć metody SMART.

5. Wytłumacz zasady burzy mózgów i określ czas trwania spotkania
Przed rozpoczęciem sesji należy przypomnieć uczestnikom zasady burzy mózgów. Dodatkowo moderator powinien określić czas trwania spotkania, dzięki czemu uczestnicy będą czuli presję, co przełoży się na większą motywację do aktywnego uczestnictwa w sesji burzy mózgów. Czas trwania takiego spotkania nie powinien być krótszy niż 30 minut.

6. Wybierzcie wspólnie najlepsze pomysły
Gdy uczestnicy zaczną już głośno mówić o swoich pomysłach, zacznijcie zapisywać je na karteczkach, a następnie umieśćcie na tablicy i omówcie. Ważne aby wszystkie sugestie były dobrze zrozumiane przez wszystkich uczestników burzy mózgów.
Po zakończonym procesie generowania pomysłów, przyjrzyjcie się wszystkich zapisanym pomysłom. Usuńcie duplikaty. Następnie pogrupujcie tematycznie zapisane na kartkach post-it pomysły. I na końcu wybierzcie pomysły, którym chcecie poświęcić więcej czasu w późniejszej analizie.

7. Podziękuj uczestnikom!
Nie zapomnij podziękować grupie za czas poświęcony na dyskusję oraz za zaangażowanie. Na tym etapie należy wstępnie ustalić kolejne kroki działania. Uczestnicy muszą mieć poczucie, że ich wysiłek nie poszedł na marne.

Odmiany burzy mózgów

Istnieje wiele typów burzy mózgów, oprócz typu klasycznego, na podstawie którego napisaliśmy ten artykuł. Do bardziej popularnych odmian można zaliczyć:

Metoda 635
Brainwriting 635 swoją nazwę zawdzięcza zasadom, którymi należy się kierować podczas sesji. Zespół dzielimy na 6-osobowe grupy. Każdy uczestnik zapisuje swoje 3 pomysły na kartce. Czas na wymyślenie 3 rozwiązań to 5 minut. Następnie należy podać kartkę kolejnej osobie i odebrać nową kartkę od osoby siedzącej obok. Na kartce zapisujemy kolejne 3 rozwiązania. Dzięki tej metodzie można w krótkim czasie uzyskać dużą liczbę rozwiązań.

Philips 66
Ta technika jest polecana do pracy w większych grupach. Zespół należy podzielić na 6-osobowe podgrupy (tak zwane „buzz groups”). Każda grupa ma 6 minut, żeby przedyskutować potencjalne rozwiązanie problemu. Dzięki metodzie Philips 66 wszyscy uczestnicy mają szansę na zabranie głosu.

Rolestorming
Rolestorming jest rodzajem burzy mózgów, podczas której pracownicy odgrywają różne role (np. kierownika, prezesa, lidera działu). Pomysły generuje się poprzez rozpatrywanie danego problemu przez pryzmat innej osoby, dzięki czemu uczestnicy biorący udział w sesji mogą się poczuć bardziej komfortowo. Stawiając się w innej roli, uczestnik czuje dystans do wymyślonego przez siebie rozwiązania, jednocześnie przełamując własne zahamowania.

Zalety burzy mózgów

Prowadzenie sesji burzy mózgów ma bardzo wiele zalet, wśród nich można wyróżnić, m.in.:
– Prostotę użytkowania. Burza mózgów jest narzędziem, które jest dość proste w użytkowaniu, a także nie wymaga od uczestników posiadania specjalistycznej wiedzy. Wystarczy mieć pomysł i chęć podzielenia się nim z resztą grupy.
– Integrację grupy. Pracownicy biorący udział w burzy mózgów mogą lepiej się poznać i zintegrować podczas pracy grupowej. Dodatkowo praca w grupie pozwala osiągnąć efekt synergii, co oznacza, że jakość oraz ilość zaproponowanych przez grupę pomysłów jest lepsza, niż w przypadku indywidualnej pracy uczestników.
– Reakcję łańcuchową. Dobre pomysły napędzają kolejne, jeszcze lepsze pomysły!
– Zaangażowanie we wdrażanie własnych pomysłów. Pomysły generowane przez pracowników są przez nich chętniej wdrażane, od tych ?narzuconych? odgórnie.

Chcesz poznać więcej metod problem solving? Zapisz się na nasze szkolenie z rozwiązywania problemów!

Sprawdź również nasz kurs „Problem Solving” on-line!