W Lean Management, czyli szczupłym zarządzaniu, mamy zdefiniowane 7 rodzajów start jakimi są:
– Transport,
– Magazynowanie,
– Zbędny ruch,
– Oczekiwanie,
– Nadprodukcja,
– Nadprocesowość / Zbędne przetwarzanie,
– Braki.
Marnotrawstwo w organizacji
Jeśli chodzi o temat marnotrawstwa w organizacji niezależnie, czy chodzi o firmę produkcyjną, logistyczną czy usługową, zaobserwujemy czynności, które dodają wartość (VA – ang. Value added) lub jej nie dodają (NVA – ang. Non value added).
Czynności dodające wartość to te, które zmieniają fizycznie lub chemicznie właściwości produktu i klient chce za nie zapłacić, w usługach zaś będą to te czynności które przekształcają naszą usługę. Niektóre czynności nie dodające wartości muszą być wykonywane ze względu na istniejący proces. Przykładem takiej czynności jest transport w Lean, a dokładniej zbędny transport, na którym skupimy się w tym artykule. Nie oznacza to jednak, że w myśl ciągłego doskonalenia nie można zoptymalizować tego typu straty. Jest wręcz przeciwnie!
Czym jest zbędny transport w Lean?
Zbędny transport w Lean jest często wypadkową najgorszego z marnotrawstw – czyli nadprodukcji.
Transport w firmie jest jedną z tych czynności, której nie możemy całkowicie wyeliminować. Możemy zaś w każdym punkcie przemieszczania półproduktów, surowców, czy wyrobów gotowych, redukować ścieżkę przejścia. W Lean Manufacturing obserwujemy kolejne etapy, przez które przechodzi dany produkt, czy usługa, od momentu złożenia zamówienia przez klienta aż do momentu, gdy klient otrzyma to, co zamówił. Jest to tzw. czas przejścia (ang. Lead time), który należy optymalizować i skracać.
Zbędny transport w Lean wiąże się to również z bezpieczeństwem. Im mniej transportu i manipulacji towarem w firmie, tym bezpieczniej. Redukując zbędny transport zmniejszamy również możliwość uszkodzenia produktów podczas przewozu, co jednocześnie wpływa na wzrost jakości, jak i na redukcję kosztów (związanych np. z ewentualnymi reklamacjami ze względu na uszkodzenia towaru w trakcie transportu).
Jak zredukować zbędny transport?
Poniżej zaprezentowaliśmy przykład redukcji zbędnego transportu.
W przykładzie nr 1 widzimy transport z puntu A do punktu B. Na trasie transportowej jest dużo zakrętów, które wydłużają czas transportu i utrudniają manewrowanie środkiem transportu.
W przykładzie nr 2 widzimy, że nie zawiera żadnych zakrętów, dzięki czemu lead time jest skrócony i jednocześnie możliwość wypadku, czy uszkodzeń jest ograniczona. W przypadku uproszczonej drogi transportowej możemy również przewieźć większą ilość towaru podczas jednego transportu.
Przykład 1.
Przykład 2.
Rola środka transportu w redukcji marnotrawstwa
Drogi transportowe to nie wszystko… Ważny jest również środek transportu. Możemy przecież wykorzystać różnego rodzaju wózki, które przetransportują towar o znacznie większej masie. Coraz bardziej popularne w firmach produkcyjnych stają się wózki samojezdne AGV (ang. Automated Guided Vehicles), które powtarzają swoje cykle transportowe po wcześniej wyznaczonych i zaplanowanych trasach.
Do transportu w Lean wykorzystywane są również różnego rodzaju przenośniki – w takim przypadku unikamy transportu drogowego. Przenośniki często obsługują towar w wyznaczonych ?górnych trasach?.
Podsumowując, we wszystkich zaprezentowanych przykładach przez odpowiednie dobranie drogi transportu, metody czy urządzenia wykorzystywanego do transportu, możemy znacząco zredukować czas przejścia. Takie działania nie eliminują całkowicie transportu w procesie – dzięki nim transport jest usprawniany.
Metody optymalizacji transportu w organizacji
Mapowanie Strumienia Wartości – VSM
Jednym z narzędzi wykorzystywanym w Lean Management jest Mapowanie Strumienia Wartości VSM (ang. Value Stream Mapping). Dzięki temu narzędziu tworzymy w organizacji mapę przepływu informacji i produktu. Jedną z najważniejszych kwestii jest to, że VSM pozwala poszukiwać miejsc do doskonalenia w organizacji.
Wykorzystując Value Stream Mapping jesteśmy w stanie zoptymalizować transport w Lean. Przyczynami zbędnego transportu może być np.:
– powtarzanie tych samych czynności transportowych,
– „puste przebiegi” podczas transportu,
– cofanie się z półproduktem lub produktem gotowym,
– błędny layout (ustawienia maszyn, linii czy gniazd produkcyjnych) wymuszający konieczność transportowania towaru na spore odległości.
Jednym z rozwiązań znacząco redukujących zbędny transport jest umiejętność łączenia procesów tam, gdzie oczywiście jest to możliwe.
O metodzie VSM możesz przeczytać więcej tutaj.
Przepływ jednej sztuki – OPF
Innym narzędziem, które eliminuje lub znacząco redukuje zbędny transport jest przepływ jednej sztuki (ang. One Piece Flow). Stanowiska pracy są organizowane tak, aby pracownik lub linia produkcyjna była w stanie przekazać do kolejnego stanowiska pracy sztukę za sztuką. Skutkuje to krótszym czasem przejścia i brakiem konieczności transportu dużych partii wózkami widłowymi. Umożliwia to także zastosowanie jakości wbudowanej w proces, która ułatwia wcześniejsze wykrycie nieprawidłowości i problemów jakościowych wytwarzanych części, czy półproduktów.
Chcesz dowiedzieć się więcej? Zapisz się na szkolenie Lider Lean Manufacturing! Szczegóły sprawdź tutaj!
Sprawdź ofertę atrakcyjnych promocji LUQAM!
