Historia metody 5 Why
Metoda 5 WHY powstała już w 1930 roku, a upowszechniona została w 1970 roku. Celem metody jest wykrywanie przyczyn defektów, dotarcie do podstawowej przyczyny istniejącego problemu. Pytanie „dlaczego?” ma pomóc w odkryciu, jakie jest źródło defektu. Kolejne pytania pomagają znaleźć odpowiedzi na kwestie, z jakiego powodu powstał problem, dlaczego nie został zauważony oraz w jaki sposób można go rozwiązać. Współcześnie metoda 5 WHY znalazła zastosowanie jako element filozofii Kaizen.
Czym jest metoda 5 Why i jak ją rozumieć?
Musisz wiedzieć, że sens metody 5 Why nie tkwi w konkretnej liczbie pytań – 5 „dlaczego?” nie jest sztywną regułą. W razie potrzeby można zadać to pytanie mniej lub więcej razy – ważne, aby efektem było dotarcie do źródła problemu. Zgodnie z założeniami systemu Lean Manufacturing, błędy ludzkie najczęściej mają swoją pierwotną przyczynę w defektach systemu, metody lub organizacji pracy. Zakłada się nawet, że nie istnieje takie pojęcie, jak błąd operatora. Poprzestając na takim ujęciu problemu nie docieramy do podstawowego powodu, więc nie jesteśmy w stanie go usunąć. W efekcie błędy będą pojawiały się ponownie, co doprowadzi do marnotrawstwa, zwiększenia kosztów oraz spadków jakości.
O metodzie 5 Why możemy mówić w dwóch aspektach. Pierwszym z nich jest pytanie: „Dlaczego powstał problem?” Drugą ważną kwestią, którą trzeba rozwiązać, jest pytanie: „Dlaczego nie wykryto tego wcześniej?” Szukanie odpowiedzi na to pytanie należy rozpocząć od zebrania jak najbardziej dokładnych informacji o problemie. Im więcej danych zostanie zgromadzonych, tym większe szanse na dotarcie do jego źródła.
Należy zwrócić uwagę, na to, co dokładnie i kiedy się stało, jaka jest skala defektu i jakie zagrożenia wynikają z jego wystąpienia. Następnie należy zgromadzić grupę roboczą kompetentnych pracowników produkcji, którzy dysponują odpowiednią wiedzą i umiejętnościami, przydatnymi dla ustalenia przyczyny problemu. W kolejnym kroku trzeba jasno sprecyzować problem. Po spełnieniu tych warunków można przystąpić do zadawania pytań „dlaczego”. W dalszym etapie następuje weryfikacja całego procesu myślowego pod kątem jego logiczności; sprawdza się, czy pytania i odpowiedzi można połączyć w łańcuch przyczynowo-skutkowy.
Metoda 5 Why jest prosta w zastosowaniu dla każdej organizacji, nie wymaga specjalistycznej wiedzy ani znajomości statystyki. Jest również łatwa do wprowadzenia.