Co to jest efektywność pracy?
O efektywności mówimy najczęściej w odniesieniu do pracowników. W dużym stopniu to właśnie oni, a nie stosowana w przedsiębiorstwie technologia, mają wpływ na rozwój firmy i wzrost jej przewagi względem konkurencji. Efektywność pracy to zagadnienie, które należy rozpatrywać z różnych stron. Z perspektywy widzenia właściciela lub kierownika najważniejszym zadaniem pracowników jest dążenie do zwiększenia zysków firmy. Ze strony pracownika znaczenie ma oczywiście możliwość zarobienia pieniędzy, ale również dodatkowe czynniki. Jakie? Takie jak między innymi atmosfera w zakładzie pracy, możliwości podnoszenia kwalifikacji (na przykład na szkoleniach), dodatkowe benefity oraz szansa rozwoju na wyższych szczeblach kariery. Te kwestie także wpływają na efektywność pracownika i powinny być brane pod uwagę przez pracodawcę. Powinien on uwzględnić te czynniki, ale też dążyć do rozwiązania kwestii, czy cele postawione przed pracownikami są odpowiednio ustalone z perspektywy podnoszenia efektywności pracy.
Jak zmierzyć efektywność pracy?
Efektywność pracy ma bardzo duże znaczenie dla przedsiębiorstwa, dlatego powstały różne metody jej pomiaru. Ocena efektywności umożliwia wykrycie problemów. A zbadanie dysfunkcji pozwala na lepsze wykorzystanie potencjału pracowników oraz poprawę jakości ich pracy. Poniżej zajmiemy się następującymi metodami pomiaru efektywności pracy: badaniem migawkowym, chronometrażem oraz fotografią dnia pracy.
Badania migawkowe
Badanie migawkowe, zwane również metodą obserwacji migawkowych, to statystyczna metoda pomiaru aktywności w miejscu pracy. Polega ono na cyklicznej obserwacji miejsca pracy celem ustalenia tego, co w danym momencie się w tym miejscu dzieje. Założenie, które przyświeca badaniu migawkowemu, związane jest z relacją pomiędzy liczbą wystąpień danej czynności podczas pomiaru a ogólnym czasem trwania tej czynności podczas całej pracy. Innymi słowy, metoda ta przyjmuje, że częstotliwość wystąpienia czynności jest proporcjonalna do czasu jej wykonania. W praktyce wygląda to tak, że jeżeli na przykład w 50% ogólnej liczby pomiarów pracownik wykonuje czynności służbowe, a w pozostałych 50% opuszcza stanowisko pracy, to pracuje tylko przez połowę nominalnego czasu pracy.
Metoda jest nieostra i nie oddaje obiektywnie aktywności w miejscu pracy. Dzieje się tak chociażby dlatego, że może się okazać, że kilkusekundowe pomiary były wykonywane akurat wtedy, gdy pracownika nie było na stanowisku, podczas gdy w rzeczywistości przez zdecydowaną większość czasu pracownik sumiennie wykonywał swoje obowiązki, ale w tym momencie pomiary nie były wykonywane.
Chronometraż
Chronometraż to po prostu pomiar czasu pracy przy pomocy stopera lub innego urządzenia mierzącego upływ czasu. Pomiar dotyczy poszczególnych czynności, które składają się na całość operacji technologicznej. Celem chronometrażu jest ustalenie optymalnego czasu wykonywania danej czynności w konkretnych warunkach i przez pracowników o określonych kompetencjach. Pomiary mogą dotyczyć zarówno działań wykonywanych cyklicznie, jak i niecyklicznych. Ustalenie czasu trwania czynności niecyklicznych jest trudniejsze. Jednak istnieją specjalne reguły pomiaru, które pozwalają w dość dużym przybliżeniu prawidłowo określić optymalny czas trwania tego rodzaju czynności.
Chronometraż stosuje się przede wszystkim w określaniu normowanego czasu pracy.
Fotografia dnia pracy
Jest to najstarszy sposób mierzenia czasu pracy. Zasada jest prosta ? obserwuj dane stanowisko pracy ze stoperem w ręku i mierz dokładnie długość wszystkich następujących po sobie czynności oraz przerw między nimi. Fotografia dnia pracy jest wykonywana głównie w celu analizy efektywności pracowników. A pośrednio służy też jako wskaźnik dotyczący efektywności wykonywanej pracy w ogóle.
